Dieta ketogjenike po fiton gjithnjë e më shumë vëmendje si një mënyrë efektive për të përmirësuar shëndetin dhe për të parandaluar një sërë sëmundjesh kronike. Nga diabeti dhe obeziteti, te sëmundjet neurologjike dhe ato inflamatore, kjo dietë ofron shumë më tepër sesa thjesht humbje peshe.

Çfarë është dieta ketogjenike?

Dieta ketogjenike (ose “keto”) është një regjim ushqimor me shumë yndyrë të shëndetshme, pak proteina dhe shumë pak karbohidrate. Qëllimi i saj është të fusë trupin në një gjendje të quajtur ketozë, ku ai djeg yndyrë për energji në vend të glukozës.

Përfitimet e dietës ketogjenike për shëndetin

1. Kontroll më i mirë i diabetit të tipit 2

• Ul nivelin e sheqerit në gjak.

• Përmirëson ndjeshmërinë ndaj insulinës.

• Disa pacientë kanë ulur ose ndaluar përdorimin e barnave, me ndihmën e kësaj diete (nën mbikëqyrje mjekësore).

2. Humbje peshe e qëndrueshme

• Ndihmon në reduktimin e yndyrës viscerale (rreth barkut).

• Efektive në luftën kundër obezitetit dhe sindromës metabolike.

3. Përmirësim i shëndetit të zemrës

• Ul trigliceridet dhe kolesterolin LDL (“i keq”).

• Rrit kolesterolin HDL (“i mirë”).

• Ul tensionin e gjakut.

4. Mbrojtje ndaj sëmundjeve neurologjike

• Efektive në kontrollin e epilepsisë.

• Studimet tregojnë potencial në luftën ndaj Alzheimer-it dhe Parkinson-it.

• Ka efekt anti-inflamator dhe antioksidant në tru.

5. Reduktim i inflamacionit kronik

• Niveli i ulët i karbohidrateve ndihmon në uljen e inflamacionit.

• Mund të përmirësojë gjendjen në artritin reumatoid, sëmundjet inflamatore të zorrëve dhe disa kancere.

Cilat sëmundje kronike ndihmon të parandalohen?

Dieta ketogjenike mund të ndihmojë në parandalimin dhe menaxhimin e këtyre sëmundjeve:

• Diabeti i tipit 2

• Obeziteti dhe sindroma metabolike

• Sëmundjet kardiovaskulare

• Sëmundjet neurodegjenerative (Alzheimer, Parkinson)

• Kanceret (si mbështetje ndaj trajtimeve standarde)

• Sëmundjet inflamatore të zorrëve (Crohn, koliti ulceroz)

Kujdes: Nuk është për të gjithë

Dieta ketogjenike nuk rekomandohet për disa kategori pa mbikëqyrje të specializuar mjekësore. Kjo përfshin:

• Persona me sëmundje të rënda të mëlçisë ose veshkave

• Persona me çrregullime metabolike të rralla

• Gra shtatzëna ose individë me diabet të tipit 1 (pa kontroll të rreptë mjekësor)

Rikthimi në ushqyerje të zakonshme duhet të bëhet gradualisht për të shmangur efektet anësore.

Ushqimet që lejohen dhe ato që duhen shmangur

Si të ndjekësh një dietë ketogjenike të shëndetshme

• Konsulto një mjek ose dietolog përpara fillimit.

• Pi mjaftueshëm ujë dhe balanco elektrolitet.

• Përdor suplemente nëse është e nevojshme (p.sh., magnez, natrium).

• Monitoro shëndetin vazhdimisht nëse je në ndonjë trajtim mjekësor.

Dieta ketogjenike, kur zbatohet me kujdes dhe personalizim, është një mjet i fuqishëm për shëndetin afatgjatë. Ajo:

• Ndihmon në kontrollin e peshës dhe sheqerit në gjak.

• Ul rrezikun për sëmundje kardiovaskulare dhe neurodegjenerative.

• Ofron mbrojtje antioksiduese dhe anti-inflamatore.

Konsultimi me profesionistë të shëndetit është i domosdoshëm për të pasur sukses të qëndrueshëm dhe të sigurt.

Referenca Shkencore (2020–2025)

1. Kossoff, E. H. et al. (2020). “Ketogenic diet therapy for neurological disorders.” Epilepsy Research, 162, 106268.

2. Yancy, W. S. et al. (2021). “A low-carbohydrate, ketogenic diet to treat type 2 diabetes: A review of current evidence.” Nutrition, 89, 111236.

3. Volek, J. S. et al. (2020). “Impact of a ketogenic diet on metabolic parameters and inflammation in adults with obesity.” Journal of Clinical Lipidology, 14(1), 26–36.

4. Newman, J. C. & Verdin, E. (2021). “Ketone bodies as signaling metabolites in aging-related disease.” Nature Reviews Endocrinology, 17(7), 489–505.

5. Mansoor, N. et al. (2023). “Effects of ketogenic diets on cardiovascular risk factors.” European Journal of Clinical Nutrition, 77(3), 456–464.

6. Allen, B. G. et al. (2020). “Ketogenic diets as an adjuvant cancer therapy: History and potential mechanism.” Cancer Metabolism, 8(1), 10.

7. Paoli, A. et al. (2022). “Ketogenic diet and gut microbiota: Friends or enemies?” Frontiers in Nutrition, 9, 823288.